Kninebuert, Verlengde Hoofdstraat

De naam Konijnenbuurt of Kninebuert komt al halverwege de 17de eeuw voor in officiële stukken. Niettemin besloot de gemeenteraad in 1948 haar wijsheid om dit straatje de Verlengde Hoofdstaat te noemen. Gelukkig bleek de oude naam in de volksmond onuitroeibaar. Op de foto staan v.l.n.r.: Jeusje Oostenveld, Ulbe Stoker (woonde in het pand links), Eelze Pries, Rein Hoekema, Jouke van der Veer, Piet Bandstra, Jelle Nauta, Peke van der Wal, Mettje de Boer-van der Veer. Fré de Boer, vooraan op straat Sjoerdje van der Werf en rechts naast het huis Trijntje de Boer.

De man met de fiets is  Marten de Boer. Achteraan staat bakker Theunis Muizelaar. Deze ansichtkaart staat ook afgedrukt in het boek Koudum fan doe en no van Gerhard Koopmans.  Uitgave Willem Muizelaar te Koudum, de broer van Theunis. Later hadden de broers samen de boekhandel hier in de Kninebuert. Collectie van L. Folkertsma te Joure (nr. 71).

Voor 1940 was de Kninebuert een smal straatje met tuintjes voor de huizen. Links de boekhandel van Willem Muizelaar. Het is niet bekend wie de jongen is, het jaartal van de foto evenmin. Collectie Alie Hoekema - Van der Wal, bij HK.

De situatie gezien naar het westen toe.

De Kninebuurt omstreeks 1940, gekeken richting Singel. Het laatste huis rechts dat iets naar voren staat was het winkeltje van Anne Hoekema (collectie gemeentearchief).

Hier dezelfde situatie, maar dan is het winkeltje van Anne Hoekema al vervangen door het in 1956 door Tjerk van der Veen gebouwde nieuwe huis, dat veel verder naar achteren gerooid is. Tjerk liet als eerste in Koudum een douche installeren in zijn huis. Het rechterhuis zal op nominatie van sloop hebben gestaan. Opvallend dat de voorgevel van dit pandje van de straat is afgekeerd. Hier woonden ooit Hessel en Luertske de Jong. Op deze plek ligt nu een parkeerterreintje (collectie gemeentearchief).

Het pand van J.M. de Boer is vernieuwd en er zijn trottoirs aangelegd (collectie Koopmans bij Tresoar).

Beide kaartjes zijn uitsneden van ongeveer hetzelfde gebied. Op de kadasterkaart van 1832 is te zien dat tussen de Singel en wat nu de Hoogstraat is twee paden liepen die als een V bijeenkwamen op 'De Hoeke'. Het huis gemerkt met de rode stip op het andere kaartje had in 1948 het adres Verlengde Hoofdstraat nr. 8. Dat het zo achteraf stond zal een overblijfsel zijn van deze oude structuur.  In 1948 woonde op nr. 8 de weduwe Van Hes. Dit huis, waarvan delen te zien zijn op onderstaande foto's, is in de jaren 1960 afgebroken. In de winter van 1944-1945 was hier de commandopost van de ondergrondse gevestigd. Kapitein Simon de Jong van Balk, rayon leider van het Zuidwesthoekse verzet, zat hier in een verder geheel lege kamer orders te tikken. Het was een komen en gaan van koeriersters die deze orders moesten rondbrengen. De Jong was een zwager van manufacturier Jacob (Jabik) de Boer die op nr. 6 woonde en er zijn zaak had. Een map met doorslagen van de orders van kapitein De Jong is omstreeks 2007 gevonden boven een plafond van het huis op nr. 6.

Deze foto's met bijbehorende informatie heeft Henk Klijnstra opgespeurd. De fam. Klijnstra woonde op nr. twee. De ruimte tussen 2 en 6/8 was niet bebouwd, maar kreeg in 1948 wel huisnummer 4, met de omschrijving lege plaats. Henk staat op beide foto's. Op de foto links (ca. 1955) met zijn moeder Hinke Klijnstra-Tjerkstra en zijn zuster Annelies. In die tijd woonde  'buorfrou Trien' op nr. 8, ofwel Trien de Boer-Hornstra, weduwe van Pier de Boer. Van het huis zijn op beide foto's delen te zien. Op de foto rechts is goed te zien hoe nr. 8 was gesitueerd t.o.v. nr. 6.

In dit huis op nr 16 woonden eerst Frans en Sienke van der Zee-van der Veer. Hun zoon Siemen, die hier werd geboren, staat op de foto. In 1961 kwamen zijn pake en beppe Siemen en Aukje van der Veer hier wonen. Ze huurden het huis van slager Reinder Koornstra voor vijf gulden per week (foto en informatie ontvangen van Trijntje Snijders-van der Veer).

De kruising Hoogstraat Hoofdstraat / Kninebuert ofwel 'De Hoeke', anno 1959. Ansichtkaart met links de Centra kruidenierswinkel van Cornelis van der Sluis en rechts de hoedenwinkel van Wybren en Sietske de Vries. De meisjes zijn Annelies Klijnstra en Haukje Hoekema (collectie Alie Hoekema - Van der Wal, bij HK).

Ook op deze foto zijn links de twee panden te zien die in gebruik zijn door Boekhandel Gebr. Muizelaar. Collectie Fries Foto Archief. 

De Kninebuert in de feestweek van 1965 (collectie fam. Van der Veer).

De manufacturenzaak in de Kninebuert was eerst eigendom van Jacob Martens de Boer. Vervolgens was het bedrijf van Rienk Harkema. In die tijd is het pand ernaast afgebroken ten behoeve van de nieuwbouw. In het linker gedeelte van dit pand, het gedeelte met de puntgevevel, had Piet Bandstra voorheen zijn schoenenzaak.  Jaap Harkema nam later de zaak van zijn vader over.

Hoek Kninebuurt-Singel. Jaartal onbekend. En rechts het schoolhuis aan de Nieuweweg aan de achterkant. Het parkeerterreintje bij de Singel is er nog niet en ook de Klink niet. Links is de vlaggenstok bij de ingang van het Sportterrein te zien. Foto's ontvangen van Trijntje Snijders van der Veer.

Skuon, vodden en bonken...Het pand links was de schoenwinkel van Piet Bandstra. In het boekje Koudum yn myn bernejierren wordt over de bewoners verhaald die in het rechtse gedeelte woonden. Tenminste als het niet een eerdere woning op die plaats is geweest. Zie blz. 44 t/m 47. Het echtpaar Dooye Oepkes Talsma (met een a) en Grietje Haitzes Visser trouwden op 13 mei 1852 in het stadhuis van Workum. In de jongensjaren van schrijver Feenstra waren ze al zo'n 30 jaar getrouwd. Dooye en Grietje handelden hier in vodden en bonken, waar de buren niet altijd even blij mee waren. Foto: H. de Jong.