Herberg Galamadammen

Dit prachtige schilderij van de brug en herberg op Galamadammen is in 1935 door de leden van de 'Dammensche Praatclub' aangeboden aan het vertrekkende echtpaar Rinze Egberts Hoekstra en zijn vrouw Sjoukje Zijlstra. Jan de Bos werd toen de nieuwe baas van Galamadammen. Het gebouw heeft dezelfde vorm en ook dezelfde driehoekige gevelplaat, timpaan, als het voormalige gemeentehuis te Hindeloopen, aan de Nieuwe Weide nr. 1. Dat is niet toevallig want Grietman G.A. Avenhorn van Nauta, die in 1837 de herberg liet bouwen, was getrouwd met Fok, een kleindochter van de steenrijke Hindeloper en Amsterdamse koopman Gerrit Jappesz Wiggerts. Diens zoon Tymen Wiggerts kocht behalve Galamadammen, waar hij woonde, heel veel grond in Koudum. Tymen stierf ongehuwd en zo werd het grondbezit in Koudum eigendom van genoemde grietman Avenhorn. De uitbater van Galamadammen was dus een pachter. Naast herbergier was hij ook tolgaarder en brugwachter. Zowel het scheepvaartverkeer als alle verkeer over de brug waren tol verschuldigd. Dit was gebaseerd op een privilege uit 1621. Er is tientallen jaren, zo niet langer gesproken over beëindiging, maar de eigenaren van Galamadammen, nazaten van grietman G.A. Avenhorn van Nauta (1790-1844), wilden er niets van weten. Pas in 1941 kon de tol met koninklijke goedkeuring door de gemeente worden afgekocht voor maar liefst 40.000 gulden.Ansichtkaart uit de verzameling Willem Hengst. Mogelijk gebruikte de schilder deze kaart als voorbeeld.Ansichtkaart uit het begin van de vorige eeuw. Uit de nalatenschap van Klaas Overzee.Overzicht van de situatie van ruim voor de oorlog. Vooraan het z.g. "âlde farwetter" met een vaste brug er over. Dit was indertijd een geliefde zwemplek voor de Koudumer jeugd.

Links een foto van het huisje dat bij de Galamadammen stond en net als de boerderij bij het complex hoorde. In dit huisje woonden de visserman Sybolt Visser met vrouw Roelofke van der Kamp en hun kinderen. Later is op deze plek een nieuw huis gebouwd waar Jan de Bos woonde. De foto is ingestuurd door Jan Overzee te Son en Breugel. Rechts de achterkant van de herberg, foto uit collectie gemeentearchief. Uit de tijd dat Boersma kastelein op Galamadammen was.

Collectie Gerhard Koopmans.Een mooie plaat van de achterkant van herberg en boerderij.Bovenstaande foto ontvangen van Hotze L. Hoekema. Wie kent de tekst die op de gedenksteen in de zuidelijke muur stond?Dit is de herberg met boerderij van voor 1935. Ulbe Stoker stopt even met zijn Ford en maakt een praatje met kastelein Rinse Hoekstra. Foto uit collectie gemeentearchief.Uit de tijd dat Rinze Hoekstra en zijn vrouw Sjoukje Zijlstra hier de scepter zwaaiden.In de verte is nog net de toren van Koudum te zien.

 

 

Geertje de Lange in haar ijscotent bij de Galamadammen. Vanaf Koudum stond ze in de linkerberm.

Kastelein Jan de Bos en zijn vrouw met het bedienend personeel: Links Pietje Hoekema en rechts Geertje de Lange.

Foto's ingestuurd door Durk de Lange te Leeuwarden.

 

 

 
Rechterfoto ontvangen van R. Bette-Zeilstra uit Geesbrug. Links Galamadammen omstreeks 1940. Collectie Tresoar.
Deze foto is van omstreeks 1955. Na het afbranden van de herberg en het plaatsen van het paviljoen op die plek, werden pensiongasten ondergebracht in de boerderij die ook bij het complex hoorde. Uitgave van J. de Bos, ontvangen van Sjoerd van der Veen, Joure.