Proeftuin van Dorpsbelangen

Mede op initiatief van de in 1913 opgerichte Vereniging Dorpsbelangen, is in Koudum de tuinbouw grootschalig opgezet. Dorpsbelangen organiseerde tuinbouwcursussen voor jongemannen vanaf 21 jaar en onderdeel van het initiatief was de Proeftuin van de Vereeniging Dorpsbelangen Koudum, waar deze foto, die uit 1914 zou kunnen  zijn, genomen is. De eerste oogst is binnen. Er is hard gewerkt op de proeftuin aan de Dammenseweg te Koudum, luidt het bijschift van Gerhard Koopmans. Op de voorgrond zien we v.l.n.r.: chef-tuinman Arres van der Grift, Gerrit Hoekema en Thijs W. de Boer (collectie Koopmans bij Tresoar). Over de tuinbouw in Koudum zie ook: 100 jaar Dorpsbelangen Koudum (1913-2013) p. 12-14 en 39.

Er is weer een oogst binnen, schreef Koopmans. Op de achtergrond zien we Jelle de Boer, Pieter F. Venema en Arres van der Grift met zijn hondje. Ook deze foto zou uit 1914 kunnen zijn, het jaar dat de proeftuin is opgericht (collectie Koopmans bij Tresoar). De kosten bedroegen bijna 700 gulden, waarvan 500 gefinancierd werd met een subsidie van het rijk. De opbrengst aan verkochte producten bedroeg 345 gulden in 1914, waarover men niet ontevreden was, mede omdat de chef-tuinman  A.J.W. van der Grift en de directeur-rijkstuinbouwleeraar wegens de mobilisatie onder de wapenen waren geroepen, zodat men het moest stellen zonder de voornaamste deskundigen. Men besloot dan ook het aantal ramen met 200 stuks uit te breiden (Leeuwarder courant 2 febr. 1915).

 

 

De proeftuin, in 1915 kennelijk zelfs Rijksproeftuin, moest een belangrijke rol gaan vervullen in het tuinbouwonderwijs te Koudum (Leeuwarder courant 15 okt. 1915). Later was Dorpsbelangen onder voorzitter burgemeester Jan Krol, de organisator van dit onderwijs. De in 1924 georganiseerde cursus trok 14 leerlingen, getuige dit bericht uit het Nieuwsblad van Friesland van 9 okt. 1925 (gevonden op Delpher.nl). De advertentie komt uit de Koudumer courant van 13 sept. 1924.

Hieronder de achterkant van deze kaart, zie daar het onderschrift. Ook op deze foto zijn de met witte letters beschilderde manden te zien.

Chef tuinman Van der Grift stuurde vanuit Koudum bovenstaande foto als kaart naar zijn familie in Haastrecht. Volgens Loes de Boer is de foto genomen bij de Dammenseweg, vanaf de proeftuin naar het zuidoosten. De boerderij op de achtergrond is Terra Nova, Dammenseweg 49, waar Loes en Piety jarenlang hebben gewoond (foto ontvangen van Peter Dillingh te Dordrecht). Arres Jan Willem van der Grift zoals hij voluit heette, is maar enkele jaren in Koudum geweest. In 1918 vestigde hij zich als groentekweker te Buitenpost. De advertentie staat in de Leeuwarder courant van 30 jan. 1918.

Gerhard Koopmans schreef bij deze foto, die is genomen vanaf de tuin richting het noordwesten: De proeftuin van de 'vereniging dorpsbelangen' te Koudum. Deze tuin lag tegenover het huis van Thijs Willem de Boer. Rechts Pieter van Fokke Venema (Foto ontvangen van Hank van der Wal, Buitenpost). Later is de proeftuin verzelfstandigd en in handen gekomen van de combinatie M.O.E.D.