Hemelumer Oldephaert en Noordwolde

Het wapen van Hemelumer Oldephaert en Noordwolde. De verdeling van het hoofdschild is die tussen weilanden, meren en turflanden, terwijl het hartschild het grietenijwapen is zoals het gevoerd werd in de 17e eeuw.

De grietmannen c.q. burgemeesters van Hemelumer Oldephaert en Noordwolde (H.O.N.) c.q. Hemelumer Oldeferd (H.O.).

1467 Gala Ottez Galamakaart H.O.N 1865
1517 Hartman Galesz Galama (onzeker)
1524 Liuwe Aedges (Popma)  
1526 Hans Metsger, tevens drost van het Staverse blokhuis  
1545 jhr. Frederik van Hoorn, idem 
1574 Martin Bayart, heer van Gantau , idem
1577 Francois de Pipenpoy, idem 
1587 Pieter Joostz Jongestal
1590 Hessel Douwes van Epema
1601 Rienk Atzes 
1603 Douwe Hessels van Epema 
1625 Lealius van Lycklama 
1626 Sjoerd van Aylva 
1641 Johan van Aylva 
1660 Jarich van Grovestins 
1672 Tjaard baron van Aylva 
1673 Gellius Wybrandus van Jongstal 
1688 Jakobus van der Waeyen 
1743 Daniël van der Haar 
1745 Johan Willem van der Haer 
1765 Ernst Willem van Wijdenbrugh 
1779 Arend Julianus de Beere 
1788 Harmen Sijbes van Midlum 
1816 Daniel Bonifacius van der Haer 
1824 Tjalling M.W. baron van Asbeck zu Berge enz. 
1836 G.A. van Avenhorn van Nauta 
1844 Epke Roos baron van Asbeck zu Berge enz. 
1854 Klaas Tjebbes 
1862 mr. Bernardus Jouke Buma 
1867 Nicolaas Wentholt 
1874 jhr. J.K. Vegelin van Claerbergen 
1878 S.O.J. baron van Heeckeren 
1880 C. Wieringa 
1881 C.W.C.T. Visser Fzn. 
1884 N.J. van den Worm 
1888 P. van Nijmegen Schonegevel 
1894 Hylke Michiel Tromp 
1907 mr. G.A.M. Kallenbach 
1911 Pier Eringa 
1918 Jan Krol Jzn. 
1940 Rinke Reitsma 
1947 Dirk Humalda 
1959 Lambrecht Siowko Pasma 
1979 mr. Ties Elzenga

De naam Hemelumer Olderphaert betekent: het oude rechtsgebied (ferd of vrede) van Hemelum. Noordwolde is de aanduiding voor de dorpen Kolderwolde, Oudega en Nijega/Elahuizen, de zogenaamde wouddorpen. In 1953 is de naam ingekort en gemoderniseerd tot Hemelumer Oldeferd. In de naam zit al opgesloten dat Koudum niet altijd de hoofdplaats is geweest. Ergens in de geschiedenis is deze positie van het dorp Hemelum overgenomen. De hoofdplaats-functie van Koudum was lang slechts een papieren kwestie, want de grietenij werd tot in de 18de eeuw bestuurd vanuit Staveren. Het stadsbestuur en het grietenijbestuur maakten deels gebruikt van dezelfde ambtenaren, die allen werkten op of vanuit het Staverse stadhuis. Zelfs de grietman had er zijn waarkamer, waar hij rechtsprak. In feite fungeerde Staveren dus als hoofdplaats van de grietenij. In 1984 is de gemeente samen met de stadsgemeenten van Staveren, Hindeloopen en Workum opgegaan in de nieuwe gemeente Nijefurd. Bij die gelegenheid zijn de dorpen Kolderwolde, Oudega en Elahuizen bij de nieuwe gemeente Gaasterlân-Sleat gevoegd.