Watersport, Larken

Een Amersfoortse bierbrouwer en een Koudumer aannemer zorgden ervoor dat het zeilbootje Lark in het noorden een bekende verschijning werd.

Ir. Johan Philip Korthals Altes, directeur van de Phoenix bierbrouwerij te Amersfoort, was eigenaar van de Krúspôllen in de Fluessen. Hij mocht er niet bouwen maar aanleggen met een boot mocht wel. Daarom liet hij omstreeks 1932 op een van de eilandjes, door Gebr. De Jong, aannemer te Koudum, een haventje aanleggen, met een aanlegsteiger. De haven was niet meer dan een afscherming met twee rijen palen om de golfslag tegen de gaan. Ook werd er een vlaggenmast en een wijnkelder op het eiland gemaakt. In de zomer vertoefde de familie Korthals Altes daar vaak in een ark en met wat bootjes.

Bij het meest noordelijke van de drie Krúspollen zijn anno 2016 nog resten te zien van het door Korthals Altes aangelegde haventje. Tegen het meest westelijke eilandje is aan de zuidkant ten behoeve van de watersport een betrekkelijk groot nieuw eiland aangelegd met een haven. Sindsdien heet dit geheel de Nije Krúspôlle.

Korthals Altes was ook actief bij het skûtsjesilen op de Fluessen en steunde dit financieel. Als wedstrijd zeil-enthousiast maakte hij een plan om er ook wedstrijden te organiseren, met een eigen klasse. Zijn oplossing was even simpel als doeltreffend. Het was immers in de tijd van grote werkeloosheid. In Koudum wist hij een groep jongens geestdriftig te krijgen, die als een soort werkverschaffingsproject aan de slag gingen met de bouw van tien Larken. Bouwtekeningen, materialen, alles droeg Korthals Altes aan en de jongens bemanden de 'Larkwerf'.

Aannemer De Jong heeft hiervoor de materialen geleverd en omdat firmant Sybolt de Jong wel vaker boten maakte, kreeg deze de opdracht de jongens bij de bouw te begeleiden. De afspraak werd gemaakt dat de scheepjes hun eigendom zouden worden als ze zich verplichtten zeker twee jaar uit te komen in wedstrijden op de Fluessen. Dat speelde zich af in de winter van 1934/35. De Lark zie je tegenwoordig niet meer, maar in die tijd was het een belangrijke klasse omdat het een niet al te dure zeilboot was. In de zomer van 1935 zullen de tien Larken voor het eerst op de Fluessen en Morra gezeild hebben.

De Lark is ontworpen door de Sneekers Johannes Oly en L. van der Wey, en  de boot deed in het begin van de jaren 1930 zijn intrede in de watersport. In die jaren was een bootje zelf bouwen niet alleen traditie, het was vaak voorwaarde om te kúnnen varen. Vooral in die schrale crisisjaren, toen iedere bezuiniging meegenomen was. Het Lark-ontwerp bracht uitkomst want het was echt een boot voor de doe-het-zelver. Zonder midzwaard maar met een vaste kiel, gemaakt van hout, breed en plat gevormd, cat getuigd met een voor die tijd opvallend vleermuistuig met doorlopende latten, een zeiloppervlak van 11 m2 en dat op een bootje van 4,00 x 1,40 meter (larkenclub.com).

 

De larken liggen klaar in het 'âlde farwetter', de schouwen liggen aangemeerd bij de herberg. Uit: Fen Fryske Groun van 24 mei 1935, ontvangen van Sieger Falkena.

Den regen ten spijt hadden nog velen Galamadammen opgezocht, aldus de schrijver.