 |
 |
Tjalke van der Wal, geb. Kolderwolde 13 sept. 1891, ovl. Koudum 16 aug. 1944, notarisklerk, zoon van Johannes van der Wal en Froukje Steigenga. Gehuwd met Ymkje Hoekema, een zoon Johannes, in Koudum meestal Hank genoemd. Tjalke van der Wal was een verzetsman, behorend tot de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers (LO) en tot de lokale knokploeg (KP). Hij hield zich met huisvesting bezig. Van der Wal zorgde onder meer voor onderduikadressen voor Joden. Hij verschafte voorts onderdak aan politieman en verzetsman Gerben Oppewal (verzetsnaam Gerard), leider van de succesvolle roof van bonkaarten uit de kluis van de Workumer zuivelfabriek op 3 aug. 1944. De foto is afkomstig uit het gemeentearchief. De rouwkaart is destijds gedrukt door Johannes Hoekstra. Hij wilde dit beslist zelf doen ondanks het feit dat ook hij voor zijn leven moest vrezen. Collectie Histoarysk Koudum, ontvangen van Feikje Kemker-Hoekstra.
Na het verraad van de bonkaartenroof, door ex-verzetsvrouw Miep Oranje, en de arrestatie in Koudum van Gerben Ypma (verzetsnaam Klaas), werd alle betrokkenen aangeraden om onder te duiken. Dat advies sloeg Van der Wal echter in de wind. In de nacht van 16 augustus 1944 keerde de SD met de twee dagen eerder gearresteerde Gerben Ypma in Koudum terug. Deze had zich gehouden aan zijn afspraak met Oppewal om twee dagen geen namen te noemen. De gezochten hadden intussen kans gezien te verdwijnen, met uitzondering van Van der Wal, die werd opgedragen even mee naar het gemeentehuis te komen. Op de Dammenseweg, recht voor de pastorie, op nog geen 100 meter van zijn huis, werd hij evenwel doodgeschoten. De daders waren Duitse SD'ers onder wie de extremistische en moorddadige Nederlandse gebroeders Pieter Johan en Klaas Carel Faber. De destijds vijftienjarige Tjitte Folkertsma, die als boerenknecht op weg was om koeien te melken is getuige geweest van deze executie. Uit de overlijdensakte blijkt dat Tjalke om 6.00 uur 's ochtends is vermoord. Onderzoek na de oorlog wees uit dat Van der Wal is gedood door kogels uit de wapens van Helmut Schafer en Pieter Johan Faber.
In 1948, toen Koudum officiële straatnamen kreeg, is de straat waar de familie woonde Tjalke van der Walstraat gedoopt. Links op deze foto, naast de bewaarschool, het huis van de familie Van der Wal, van waaruit in de vroege ochtend van 16 aug. 1944 Tjalke werd weggevoerd. Tjalke van der Wal staat met andere verzetsstrijders uit de gemeente Hemelumer Oldeferd vermeld op een monument op de nieuwe begraafplaats te Koudum.
