Dominee Jacob du Pire

Jacobus du PIRE, geboren 1674 te Amsterdam, overleden 6 Sept. 1718 te 's Gravenhage, was de zoon van Johannes du Pire. Hij studeerde sedert 20 Sept. 1694 te Leiden en was vóór 1701 predikant bij de Hervormde gemeente te Koudum, werd in dat jaar beroepen te Heenvliet, en van daar 4 Febr. 1709 (geaccepteerd 15 Febr.) te Dordrecht, om de plaats in te nemen van Ds. Johannis d'Outrein. Hij werd bevestigd 17 Maart 1709. In Maart 1710 werd hij reeds naar Delft beroepen. [...] Maar de Stad Dordrecht bood hem een hoger traktement op voorwaarde dat hij zou blijven. Du Pire was een welsprekend redenaar, ‘die gansch Dordrecht met zijn preeken binnen zijnen tempelmuur lokte, en die elk, als een hinde naer een fontein naar zijn gaven dorstende volop met een Manna, zoo rein uit zijn mont ten oore invloeyende als de Jordaan of Siloe, kon laven’ 

Hij ontving het verhoogde salaris en nam intussen een beroep naar Delft aan. Dat de heren van de Oudraad van Dordrecht over deze handelwijze slecht te spreken waren, is te begrijpen. [...] Er werd voorgesteld Du Pire te ordonneren, ter thesaurie te restitueren al hetgeen hij wegens het stadstraktement had ontvangen, en hem verboden enige verdere predikdienst in deze stad te doen ‘als van geen stichtinge in deze gemeente meer konnende zijn’. Du Pire vertrok naar Delft zonder afscheid gepredikt te hebben, en werd 8 Juni 1710 te Delft bevestigd, waar hij in de plaats kwam van Ds. Johs. Kramer, die naar Amsterdam vertrokken was. In Nov. 1713 nam hij een beroep aan naar 's Gravenhage, waar hij 6 Sept. 1718 overleed.

Hij was in Maart 1702 te Amsterdam gehuwd met Clara van Lennep Jurriaansdr, geboren aldaar 1685, die na 22 Juni 1703, toen zij te Amsterdam testeerden, te Heenvliet overleed. Den 16. Dec. 1709 was hij te Dordrecht hertrouwd met Elisabeth Gronen, geboren te Londen, bij welke gelegenheid verschenen: Gezangen ter Bruilofte van den Eerwaarden Heere Jacobus du Pire, leeraer van Godts kerke te Dordrecht ende Mejoffrouwe Elisabeth Gronen, waarin Harderszang door F. van Bochoven, en verzen van F.W. Westhovius en Johannes van Braam. Ook zijn vriend Cornelis Boon van Engeland wijdde hem een herderszang Volkert en bezong zijn tweede huwelijk (NNWB).

Predikanten in die tijd hadden veel te maken met dronkenschap van hun gemeenteleden. Op 20 februari 1701 ontzegde de kerkenraad, onder dominee De Pire, de toegang tot het Heilig Avondmaal aan twee notabele dorpsgenoten, namelijk de grietenijsecretaris Harmannus Ekringa en Gerrit Durks, die huisman oftewel boer was. De eerste was een jaar eerder ook al in de fout gegaan. Vanwege herhaling werden zijn vergrijpen voortaan, om hem te schande te maken, zonder waarschuwing van de kansel geroepen, zij het anoniem, met bedekte naam. De tekst luidt: Harmannus Ekringa, art. 1. De e[dele] kerkenraad, merkende dat de edele broeder Herm Ekringa, niet tegenstaande voorgaande beloften van beterschap evenwel alweer tot dronkenschap vervallen is, ontsegt hem het H[eilig] Avondmaal tot nader blijke, van be[..] met dit voorbeding, soo hij sig weder vergrijpt dat hij sonder eenig tegenspreeken onder bedekte naam van de predikstoel sal worden afgeleesen. Dit den gemelde broeder bekend gemaakt, is ook van hem aangenomen.

Ook een uitspatting van Gerrit Durks was de kerkenraad ter ore gekomen (naa luid gesiene informatie) en hij had het bovendien bekend. Misschien viel ook hij in herhaling of betoonde hij te weinig spijt, de kerkenraad was onverbiddelijk. Gerrit Durkx, art. 2. Dewijl sig de br[oeder] Gerrit Durkx onlangs met een dronken hoofd met vegten en schelden (naa luid gesiene informatie en eigen bekentenis) te bijster en gantsch ergerlijk heeft aangesteld, soo wordt hem van kerkenraads weege 't gebruijk des Heiligen Avontmaal ontseijt, tot der tijd hij beterschap betoont. Aldus geresolveert on onze kerkelijke vergaadering en onderteekend, sondags voor 't houden van't nagtmaal den 20 februari 1701 in Coudum. Getekend, Jacob du Pire predikant in Coudum, de ouderlingen: Gatse Thunnes, Joucke Synes en Obbe Obbes en de diakenen: Wybren Douwes en Jappe Sytties.