Jan Bakker, schilder

In september 2022 ontving Histoarysk Koudum deze helaas wat gehavende foto van Jan Bakker. Hij staat er keurig op met een mooie hoed en zelfs overschoenen. Jan maakte graag indruk op dames, maar geld had hij meestal niet. Het verhaal is dat hij de kleren voor deze gelegenheid had geleend of gehuurd (Collectie HK, Hennie Canrinus-Bakker).

Jan Bakker, (Koudum 8 mei 1900, daar ovl. in 1972), begon als huisschilder, hetzelfde beroep als zijn vader Ernst. Hij vestigde zich in Haarlem. Later legde hij zich toe op het maken van schilderijtjes in een atelier in de Kleine Houtstraat. Hij bleef vrijgezel. Op later leeftijd kwam hij terug naar Koudum en woonde toen in de Kninebuert, in de helft van het pand Verlengde Hoofdstraat 12. Jan hield van muziek en was een trouwe supporter van Nij Libben. Hij hield ook van mooie vrouwen en pronkte graag met zijn veroveringen. Er zijn mooie verhalen over Jans streken en avonturen, niet allemaal geschikt voor onder de kerstboom. Hij had naar het schijnt een bijzondere band met Beitske Feenstra. Zijn werk gaf hij vaak bij wijze van betaling aan iemand die hem een dienst bewees, zoals vervoer naar Haarlem. Zo zijn velen in het bezit gekomen van een werkje van Jan Bakker. Hij signeerde zijn werk als J. of voluit Jan Bakker soms als J. v. Ernst, Jan fan Ernst, zoals zijn maten in Koudum hem noemden.

Van Jan Jacob Krol uit Winsum ontvingen we de deze foto van een van Jans werken: het schilderachtige 'paadsje Achter de Túnen'. Het portretje van Beethoven kreeg een plaatsje in de werkkamer van musicus Bouwe Dijkstra, ovl. 2017.

In zijn jonge jaren speelde Bouwe tenortuba bij Nij Libben. Zijn dochter Mirjam schrijft: 'Mijn moeder vertelde me dat mijn vader vroeger regelmatig bij hem in zijn atelier een kopje koffie kwam drinken. Voordat de koffie er in geschonken werd, maakte mijn vader het kopje even schoon met zijn vinger... Ook kwam Jan Bakker wel eens met een/zijn vriendin bij de repetities van de muziekvereniging waar mijn vader destijds in speelde of dirigent van was.'

Jan schijnt bij een van die gelegenheden, om indruk te maken op een vriendin, met een groot gebaar een biljet van tien gulden te hebben overhandigt aan dirigent Piebe Bakker; 'voor de club'. Bij het overhandigen moet hij achter zijn hand tegen Piebe gefluisterd hebben dat hij het tientje na afloop terug wilde hebben. De anekdote over het tientje van Jan komt uit de herinnering van Ulfert de Jong, hij schrijft verder: 'Jan pakte noodzakelijkerwijze alle klussen aan. Zo moest hij ieder jaar met z’n maat bij een aantal gegoede burgers de witte stukplafonds schoonmaken. Ze waren dan de hele dag op de steigers aan het ‘griemen’, want ze hadden eigenlijk de pest aan dat werk en voerden het maar half uit. Wel zorgden ze er voor dat het water in de emmers telkens behoorlijk vuil was, zodat het leek of ze flink bezig waren. Aan het eind van de dag, wanneer de steigers weer opgeruimd waren, zei mevrouw dan: "Meneer Bakker wat hebben jullie vandaag weer hard gewerkt, ik kan zien dat jullie de plafonds weer heel goed hebben schoongemaakt."

Jan van Ernst zoals hij genoemd werd heeft zelf ook bij Nij Libben gespeeld, als slagwerker. Op de pagina van Willem Muizelaar staat onder het kopje 'Skriem mar net Willem' van Jelle de Jong, nog een fraaie anekdote met Jan in de hoofdrol.

De foto van het schilderij van Vermaningsweg 5 stuurde Liesbeth de Vries-Kemker en het fantasielandschap rechts hangt bij de fam. Jacob van der Veer. Het is gesigneerd J. v. Ernst.

Liesbeth stuurde ook dit stilleven links. Het boeketje rechts gaf Jan aan Jan en Wietske de Vries, met wie hij in de auto was meegereden naar Haarlem.

Jan Bakker (1900-1972), pijprokende man Steven Braat schreef in het bericht van juli 2023 bij de foto van dit portret: 'In mijn bezit is een klein olieverf met de voorstelling van een pijprokende man, blijkens een inscriptie en een etiket op de achterzijde vervaardigd door Jan Bakker, overleden 1972.'